Medio 2016 kwam een eind aan de prijsdaling die begon na de zomer van 2014. Dit heeft echter niet kunnen voorkomen dat de gemiddelde melkprijs van de EU zuivelondernemingen in 2016 ten opzichte van 2015 is gedaald met € 2,77 ofwel 8,9% naar € 28,30 per 100 kg. Hiermee was 2016 het op één na slechtste melkprijsjaar sinds de start van de melkprijsvergelijking in 1999. Alleen in 2009 lag de gemiddelde melkprijs nog lager.
Behalve de lage melkprijzen viel het jaar 2016 ook op vanwege de grote maandelijkse prijsverschillen. Aan het begin van de zomer bereikten de maandelijkse melkprijzen een absoluut dieptepunt, terwijl ze aan het eind van het jaar sterk stegen.
Italie en Finland
In het algemeen liggen de melkprijzen in Italië en Finland ruimschoots boven het gemiddelde in de rest van de Europese Unie. Voor Italië zou een mogelijke verklaring de relatieve schaarste aan boerderijmelk kunnen zijn. Immers, Italië is netto importeur van zuivel en een groot deel van de beschikbare boerderijmelk wordt aangewend voor de productie van speciale soorten kazen, zoals Parmezaanse kaas en Grana Padano. Hierdoor is de melk die wordt verwerkt tot andere producten schaarser. Granarolo verwerkt veel melk tot verse zuivelproducten. Omdat Finland een netto zuivelexporteur is gaat deze redenering niet op voor de hoge melkprijs van Valio. Wel produceert Valio relatief veel innovatieve producten met een hoge toegevoegde waarde.
Opvallend is de hoge notering van Danone en de overige Franse ondernemingen. Het lijkt dat de in Frankrijk gehanteerde melkprijssystematiek ertoe leidt dat de Franse melkprijzen relatief beter scoren in een slecht melkprijsjaar.
Vooral door de goede bedrijfsresultaten in de tweede helft van 2016 heeft FrieslandCampina met een relatief hoge nabetaling de melkprijsdaling kunnen beperken.
Omdat de melkprijzen worden uitgedrukt in euro’s is de berekende melkprijs van het Britse Dairy Crest mede afhankelijk van de koers van het Britse pond ten opzichte van de euro. Door de daling van de waarde van het Britse pond ten opzichte van de euro is de berekende melkprijs van Dairy Crest gedaald met 22,6%. Uitgedrukt in nationale valuta bleef de daling echter beperkt tot 9,8%. De koerswijzigingen verklaren voor een groot deel de lage (10e ) en in 2015 relatief hoge (3e ) notering van de melkprijzen van Dairy Crest.
De Duitse melkprijzen van Muller en DMK (en nieuwkomer Hochwald eG) liggen net als voorgaande jaren onder het gemiddelde.
Onderaan de ranglijst staan net als voorgaande jaren de Ierse melkprijzen van Kerry, Dairygold en Glanbia en het Nederlandse DOC Kaas.
Onderstaande grafiek laat zien dat 2016 het één na slechtste melkprijsjaar was.
Grafiek 1. Gemiddelde melkprijzen 1999 t/m 2016
Zuivelmarkt 2016
In 2016 was sprake van een aanbodgedreven markt. De ontwikkelingen in het aanbod leidden met name tot sterke fluctuaties in de prijzen van vetgerelateerde producten als boter, kaas en vol melkpoeder
De ontwikkeling van het gemiddelde prijsniveau ten opzichte van 2015 liet per product een wisselend beeld zien. De gemiddelde Nederlandse noteringen van mager melkpoeder en weipoeder bleven nagenoeg onveranderd. De gemiddelde notering voor boter steeg met 10%. Daarentegen liep de gemiddelde notering van vol melkpoeder (-4%) en de gemiddelde indicatieve waarde voor Gouda kaas (-6%) terug
