De hogere temperaturen in de zomer zorgen voor extra uitdagingen op het gebied van stalhygiëne. De combinatie van hitte en vocht vormt namelijk een ideale voedingsbodem voor bacteriën, schimmels en vliegen. Zeker in ligboxen, potstallen en kalverhokken kan broei ontstaan, welke gevolgen hebben voor de gezondheid van melkkoeien en kalveren.
In deze blog leggen we uit wat de risico’s zijn van slechte stalhygiëne in de zomer, welke gevolgen dit kan hebben voor diergezondheid en melkproductie, en geven we drie praktische tips om jouw stal schoon en droog te houden tijdens warme periodes. Met behulp van de juiste stalstrooisels en slimme keuzes kun je namelijk veel problemen voorkomen.
De zomer als risicoseizoen voor stalhygiëne
Wanneer de temperaturen oplopen, stijgt ook de activiteit van bacteriën en andere micro-organismen. In de warme en vaak vochtige omgeving van een ligbox of potstal kunnen bacteriën zich razendsnel vermenigvuldigen, vooral als het strooisel onvoldoende droog is. Bij temperaturen boven de 20°C en een hoge luchtvochtigheid kan een ideale broeihaard ontstaan. Voor vermenigvuldiging van bacteriën zijn namelijk altijd vocht, voedingsstoffen (organische stof) en temperatuur nodig. Dat geldt zowel voor de ligboxen, potstallen als kalverhokken.
Tip 1: Kies voor strooisel met minimaal 60% droge stof
De basis voor een hygiënische stal begint bij het juiste strooisel. Een belangrijke factor hierbij is hetdroge stofgehalte. Hoe hoger dit percentage, hoe minder vocht het strooisel bevat en hoe minder aantrekkelijk de omgeving wordt voor bacteriën.
De vuistregel is simpel: gebruik stalstrooisels met minimaal 60% droge stof. Dit is de grens waarbij het strooisel voldoende droog is om vocht van urine en mest op te nemen, zonder zelf te nat te worden. Droger is echter altijd beter.
Onze maatwerk stalstrooisels hebben een drogestofgehalte van minimaal 75%, waardoor ze een goede hygiënische werking hebben. Dit betekent:
- Snellere opname van vocht, dus minder kans op natte plekken.
- Minder broei in boxen en potstallen.
- Minder geurvorming, wat ook de aantrekking van vliegen vermindert.
Door te kiezen voor een stalstrooisel met een hoog drogestofgehalte, voorkom je dat het strooisel zelf een bacteriehaard wordt. Combineer dit met regelmatig instrooien, en je houdt de ligplekken van je vee schoon, droog en gezond.
Tip 2: Verminder broei in potstallen en kalverhokken met een gepelleteerd product
Potstallen zijn een uitdaging in de zomer. Door de ophoping van organisch materiaal (stro, mest en urine) en beperkte ventilatie kan de temperatuur in de pot flink oplopen. Dit zorgt voor broei: een microbiologisch proces waarbij hitte ontstaat. In sommige gevallen kan de temperatuur van een potstal tot wel 60°C oplopen. Naast bacteriegroei is dit ook de ideale omgeving voor vliegen en maden.
Het alternatief? Gepelleteerd strooisel. Dit strooisel neemt 2,5 keer meer vocht op dan traditioneel stro en blijft aantoonbaar koeler. Uit metingen blijkt dat gepelleteerd strooisel tot wel 16°C minder warm wordt dan een vergelijkbare laag tarwestro. Deze lagere temperatuur heeft meerdere voordelen:
- Minder broei, dus minder bacteriële activiteit.
- Minder vliegenoverlast, omdat de broeiwarmte ontbreekt die vliegen aantrekt.
- Lagere kans op maden, die zich snel ontwikkelen in warme, vochtige omstandigheden.
Gepelleteerd strooisel is ook geschikt voor gebruik in kalverhokken. Kalveren zijn gevoeliger voor hittestress en bacteriële infecties, dus een koel en droog strooisel is dus erg belangrijk. Op onderstaande afbeelding zie je een duidelijk verschil tussen een kalverhok met stro in vergelijking tot de Bergkorrel Pro, tussen het stro zie de maden kruipen en in de kalverhokken met de Bergkorrel pro zijn deze niet aanwezig.
Tip 3: Voeg kalk of FX-mineralen toe voor extra hygiëne
Naast het kiezen van het juiste basisstrooisel kun je de hygiënische werking van het ligbed verder verbeteren door het toevoegen van kalk of FX-mineralen. Deze stoffen zijn anorganisch van aard en bevatten geen voedingsstoffen voor bacteriën. Hierdoor dragen ze niet bij aan bacteriegroei. Bovendien hebben ze een neutraliserende werking: met name kalk verhoogt de pH-waarde van het ligbed, waardoor de omgeving minder zuur wordt. En juist in een minder zure omgeving hebben ziekteverwekkers zoals bacteriën en schimmels veel meer moeite om zich te ontwikkelen. Bij Berg hebben we een uitgebreid assortiment van strooisels met kalk of FX-mineralen. Al onze strooisels worden op maat gemengd en zijn verkrijgbaar in verschillende verhoudingen, met of zonder water, zodat het mengsel aansluit bij de situatie en stalklimaat van de boer.
Wil je persoonlijk advies over welk strooisel het beste past bij jouw situatie? Neem contact met ons op voor een maatwerk strooisel dat past bij jouw bedrijf en bij het seizoen.
