Achterhoekse boeren en loonwerkers werken aan het onderwerken van groenbemesters na maisteelt zonder de inzet van chemie. Om dit te laten zien én er zelf mee te experimenteren is in Laren (Gld) een demoveld aangelegd. Op dit maisperceel is vanggewas met verschillende machines ondergewerkt.
Innovatiecoöperatie De Marke en de vereniging Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers (VKA) monitoren de effecten. Door de bijdrage aan de bescherming van de kwaliteit van het grondwater is ook Vitens betrokken bij het project.
Streven naar maisteelt zonder glyfosaat
Het demoveld in Laren is een initiatief van zes Lochemse loonwerkers, LTO Achterhoek-Noord en De Innovatie Coöperatie. Sinds enkele jaren wisselen de Lochemse loonbedrijven en boeren praktijkervaringen en kennis uit om de inzet van glyfosaat achterwege te kunnen laten. Het gezamenlijke doel is maisteelt zonder glyfosaat.
Op 23 maart jl. werkten de loonwerkers met verschillende machines de groenbemester onder voor een optimaal resultaat voor bodem, gewas en grondwater. De groenbemester bestaat uit een mix van Italiaans raaigras en bladrammenas. Het perceel in Laren, dat ligt aan de Ooldselaan, kruising Blauwhand, is vrij toegankelijk voor geïnteresseerden.
Klepelen van vanggewas om gewas onder te werken
Het eerst klepelen van het vanggewas is volgens de loonwerkers een voorwaarde om het gewas goed te kunnen onderwerken. Een conclusie is ook dat niet één methode het beste werkt; maar dat er meerdere mogelijkheden zijn. Afhankelijk van onder andere de grondsoort, het soort groenbemester en de staat ervan.
Aanpak bij maisteelt sluit aan bij visie VKA
VKA-deelnemer Diederik Klein Kranenbarg, melkveehouder in Laren, is enthousiast over de samenwerking en over de inzet om mogelijkheden met het chemievrij onderwerken van vanggewas te onderzoeken. “Achterhoekse boeren en loonwerkers willen laten zien dat het anders kan en dragen op deze manier positief bij aan het imago en de vergroening van de sector. Dit sluit goed aan bij waar de VKA voor staat. Kringlooplandbouw, duurzaamheid en een efficiënte benutting van mineralen”, vindt Klein Kranenbarg.
Wel glyfosaat bij grasland, niet bij maisteelt
Glyfosaat op doktersrecept zou mogelijk moeten blijven, vindt hij. “Het is en blijft een welkom middel bij het bestrijden van kweek in grasland; maar bij het onderwerken van het vanggewas in dit maisperceel kan dat zonder chemie. Het gaat daarbij om het vanggewas netjes onder te werken zodat hergroei beperkt wordt en het verteerde vanggewas in de bodem en de aanwezige stikstof beschikbaar komen voor het volggewas. Dat er machines zijn om dit uit te voeren, laten de loonwerkers zien.”
Voorbeeldfunctie
Henk Hissink van het Hengelose loonbedrijf was ook uitgenodigd voor de demo om de werking van zijn overtopfrees te demonstreren. Daarmee heeft hij goede ervaringen, ook bij het doorzaaien in grasland. “We gaan maximaal 15 cm diep en dat spreekt veel boeren aan.”
Harrie Bouwhuis van Elweco-Medo ging op het demoveld met een schijveneg te werk. “Boeren en loonwerkers hebben een voorbeeldfunctie richting maatschappij. We vinden het belangrijk dat er nagedacht wordt over oplossingen om de toepassing van chemie te verminderen.”
Vanggewas in de bovenste laag houden
Zijn collega Marcel Beltman, mede-eigenaar van het gelijknamige loonbedrijf uit Almen, is het daar volledig mee eens. Hij kwam met een klepel- en freescombinatie naar het demoveld. “We streven naar een freesdiepte van 5 cm. Ook omdat je het perceel nog bemest en gaat ploegen willen we niet te diep gaan zodat het vanggewas in de bovenste laag blijft.”
Andere machinale bewerkingen op het demoveld waren een cultivator van loonbedrijf Sturris, een cross-cutter van Hoftijzer, een ecoploeg van loonbedrijf Boschloo en een klepelaar van loonbedrijf Almen-Harfsen.
Monitoring maisteelt
De komende tijd gaan innovatiecentrum De Marke in samenwerking met de VKA waarnemingen doen aan de ondergewerkte groenbemester op het demoveld. Ook op proefbedrijf De Marke zijn proeven uitgezet in een perceel vanggewas en in een perceel tijdelijk grasland. Hierbij wordt gekeken naar effecten op hergroei, de onderlaag in de bodem en het effect op de maisgroei met behulp van drone-beelden. Rond de zomer zullen de gezamenlijke bevindingen gedeeld worden binnen de VKA en naar een breder publiek.
Over de VKA
De vereniging Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers (VKA) ging in 2013 als project van start. Doel was en is om een zo efficiënt mogelijke benutting van mineralen in de veehouderij te stimuleren en verlies van mineralen te voorkomen. Sinds 1 januari 2020 is VKA een zelfstandige boerenvereniging met een boerenbestuur en ruim 300 leden bestaande uit melkveehouders en loonwerkers.
Bron: VKA
