Zwerfstroom is niet het eerste waaraan gedacht wordt als er bijvoorbeeld celgetalproblemen of in toenemende mate mastitis opduikt. Het zijn ‘secundaire’ symptomen. Echter, wanneer de koeien ook onnatuurlijk gedrag vertonen en delen van de stal mijden, dan kan het lekken van stroom uit de stroomkring alsnog in beeld komen. Maar hoe meet ik de zwerfstroom in mijn melkveestal?
Eerder schreef Melkveebedrijf al over de symptomen en gevolgen van zwerfstroom in de melkveestal. Dit kun je hier teruglezen.
Het meten van zwerfstroom
Het vaststellen van zwerfstroom is niet eenvoudig. Er zijn richtwaardes om in de melkstal zwerfstroom te kunnen vermoeden. Als er zich gedragsafwijkingen voordoen én de nul-naar-aarde spanning is hoger dan 1 volt tijdens het melken, moeten maatregelen genomen worden. Indien de nul-naar-aarde spanning de 0,5 volt niet overstijgt tijdens het melken is er geen actie nodig. Is de spanning tussen de melktijden hoger dan 0,5 volt dan zijn nadere controles tijdens het melken aangewezen.
Meetprotocol
Om zwerfstroom in de hele stal vast te stellen is er in 2020 door het consortium van ILVO, Fedagrim, MCC Vlaanderen en DGZ Vlaanderen een meetprotocol ontwikkeld dat op het punt staat om verder uitgerold te worden. Volgens Koen Lommelen is zo’n protocol een missing link in het aantonen.“Met de aanwezige meetapparatuur kun je geen zwerfstroom aantonen. Daar is een specifiek protocol voor nodig.”
Het protocol baseert zich op vijf onderdelen: algemene controle van de installatie, het meten van de aardingsweerstand, spanningsverschillen ten opzichte van de aarding, een meting in de secundaire kring en een eventuele stroommeting door aardingsgeleider.
Meetprotocol oplossing voor onverklaarbare problemen?
Op een tiental bedrijven heeft het protocol zich inmiddels bewezen. Volgens Lommelen is het nog te vroeg om conclusies te trekken over de aanwezigheid van zwerfstroom in stallen. “Maar we willen er in de komende periode wel mee aan de slag. Want we kunnen het ermee aantonen, maar ook uitsluiten. Want hoewel zwerfstroom in zijn algemeenheid niet meteen op het netvlies staat als oorzaak bij onverklaarbare problemen, worden we ooit ook weleens gevraagd bij bedrijven met het sterke vermoeden dat er zwerfstroomproblematiek is, maar toch niet de oorzaak blijkt te zijn.”
Tekst: Rob van Ginneken
Beeld: Twan Wiermans
Dit artikel is ook gepubliceerd in Vakblad Melkveebedrijf, editie 10 in 2021.
