De melkprijs voor gangbare en biologische melk is in 2021 respectievelijk met ruim 9,5 procent en 4,5 procent gestegen ten opzichte van 2020. De verwachting is dat de krachtvoerprijs 15 procent zal toenemen.
Zuivelnoteringen
De zuivelnoteringen over 2021 ontwikkelden zich positief. De meeste noteringen stegen in 2021 rond de 40 procent in prijs. De boternotering realiseerde zelfs een stijging van 66 procent. Aan het begin van 2021 waren de zuivelnoteringen wel 10 tot 15 procent gedaald ten opzichte van begin 2020. En hadden ze zich deels hersteld van de coronadip in april 2020. Toen lagen de meeste zuivelnoteringen 20 à 30 procent lager dan begin 2020. Omdat ongeveer de helft van de Nederlandse melk tot kaas wordt verwerkt, is de prijsontwikkeling hiervan belangrijk. De EU kaasprijs steeg in 2021 met ongeveer 1 procent ten opzichte van 2020.
De volatiliteit in de zuivelmarkt is wederom groot. Dit wordt ook goed weerspiegeld in de Global Dairy Trade prijsindex. Deze is in het eerste kwartaal van 2021 met bijna een kwart gestegen; om daarna bijna de helft van deze winst weer te verliezen. In de loop van augustus begon de index weer te stijgen en kwam die in december een paar procenten boven het niveau in april uit. Gemiddeld is de index in 2021 met 29 procent gestegen in vergelijking met 2020. De Italiaanse en Nederlandse spotprijzen stegen tot begin februari om daarna tot half april te dalen. Daarna werd met kleine onderbrekingen een stijging ingezet. Uiteindelijk lag de prijs in november circa 10 euro per 100 kg hoger dan het niveau in 2020. Voor de Nederlandse spotprijs is dit verschil nog iets meer opgelopen. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat deze spotprijzen maar op een klein deel van de melk betrekking hebben.
Handel in zuivelproducten
In Nederland wordt de meeste melk tot kaas verwerkt (in 2020 was dit 57 procent). Over de eerste 9 maanden van 2021 nam de wereldhandel in kaas toe (+3,4 procent). De export van kaas vanuit de EU nam met 1 procent toe; die van boter nam af met 19 procent als correctie op de forse stijging van 24 procent in 2020.
Vanuit de VS nam de export van magere melkpoeder met 12 procent toe. Omdat Nieuw-Zeeland een groot aandeel heeft in de wereldhandel; dragen de veranderingen in de exportstromen substantieel bij aan het volume van de wereldhandel. En hebben daardoor een sterke invloed op de prijs. Over het eerste halfjaar van 2020 nam de bijdrage van Nieuw-Zeeland aan de wereldhandel voor kaas en niet-magere melkpoeder resp. toe met 16 en 10 procent. Belangrijke exportbestemmingen van de EU zijn Japan, China en de VS. Het Verenigd Koninkrijk staat op nummer 1 sinds de Brexit.
Prijzen
De gemiddelde melkprijs voor 2021 zal met ruim 9,5 procent toenemen en naar verwachting uitkomen op bijna 40 euro per 100 kilogram inclusief nabetaling en toeslagen. Door de sterk gestegen grondstofprijzen is het krachtvoer fors in prijs gestegen (+15 procent). Deze stijging komt onder andere door een grote Chinese vraag naar voer en lagere voorraden dan verwacht door tegenvallende oogsten (VS en Canada). De prijzen voor nuchtere stierkalveren hebben zich in 2021 fors hersteld (+49 procent) van de prijsdaling in de 2 voorgaande jaren (samen ruim 50 procent).
Biologische melkprijs versus gangbaar
De prijs voor biologische melk in 2021 is geraamd op 52,2 euro per 100 kilogram melk, inclusief nabetaling: 2,3 euro hoger dan in 2020. Sinds 2013 is de biologische melkprijs losgekoppeld van de gangbare melkprijs. Beide prijzen bewegen sindsdien onafhankelijk van elkaar. Vooral in 2016 was het verschil groot: gemiddeld 20 eurocent per kilogram melk; dit kwam vooral door de lage gangbare melkprijs terwijl het verschil in 2013 8 eurocent per kg was mede door de hoge gangbare prijs. In 2021 wordt een plus op de biologische melkprijs ten opzichte van de gangbare melkprijs van 12,5 eurocent per kilogram melk geraamd.
Bron: Agrimatie
