Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceerde op 15 augustus 2024 de tweede kwartaalrapportage 2024 over de fosfaat- en stikstofexcretie door de Nederlandse veestapel. Dit op verzoek van het ministerie van LVVN. Minister Femke Wiersma van LVVN deelt de rapportage met de Tweede Kamer en licht de cijfers toe.
De tweede kwartaalrapportage 2024 geeft een momentopname van de verwachte fosfaat- en stikstofexcretie over geheel 2024. Dit op basis van de op 1 juli 2024 beschikbaar gekomen nieuwe en actuele gegevens over de omvang van de rundveestapel, de melkproductie per koe en de beschikbaarheid en samenstelling van krachtvoer en ruwvoer. De voor 2024 verwachte fosfaat- en stikstofexcretie van de Nederlandse veestapel is weergegeven in tabel 1.
Tabel 1: Momentopname van de verwachte fosfaat- en stikstofexcretie van de Nederlandse veestapel over 2024 (in miljoen kilogram).
| Fosfaat | Stikstof | ||||||
| Plafond 2024 | 1e kwartaal 2024 | 2e kwartaal 2024 | Plafond 2024 | 1e kwartaal 2024 | 2e kwartaal 2024 | ||
| Nationaal | 150,7 | 147,5 | 148,0 | 489,4 | 468,9 | 461,7 | |
| Melkvee | 73,6 | 76,6 | 76,4 | 286,5 | 277,5 | 273,2 | |
| Varkens | 36,7 | 32,4 | 32,8 | 91,8 | 84,2 | 81,7 | |
| Pluimvee | 24,1 | 22,3 | 22,8 | 54,7 | 52,2 | 52,3 | |
| Overig1 | 16,3 | 16,2 | 16,0 | 56,4 | 55,0 | 54,5 | |
1) Voor ‘overig’ is geen sectoraal plafond vermeld. Het hier vermelde plafond is afgeleid van het nationale plafond en de plafonds voor melkvee, varkens en pluimvee.
Uit tabel 1 blijkt dat het CBS verwacht dat in 2024 de fosfaatexcretie (- 1,8 procent) en stikstofexcretie (- 5,7 procent) van de Nederlandse veestapel onder het nu geldende nationale plafond uitkomt. In 2025 zal het nationaal plafond, conform de bepalingen in de derogatiebeschikking 2022-2025, verlaagd worden tot 135,0 miljoen kilogram fosfaat respectievelijk 440,0 miljoen kilogram stikstof.
Als de voor 2024 verwachte excreties hiertegen worden afgezet, zal in 2025 – bij verder ongewijzigde omstandigheden – het nationaal plafond worden overschreden met respectievelijk 9,6 procent voor fosfaat en 4,9 procent voor stikstof. Als gekeken wordt naar de afzonderlijke sectoren dan blijkt dat het CBS op dit moment verwacht dat in 2024 het fosfaatplafond voor melkvee overschreden zal worden met 3,8 procent. De andere sectorale productieplafonds zullen naar verwachting niet overschreden worden.
Wiersma vertelt dat met de melkveesector in het kader van de stikstofproblematiek is afgesproken om op sectorniveau te streven het ruweiwitgehalte in het melkveevoerrantsoen te verlagen en deze in 2025 niet hoger te laten zijn dan 160 gram RE per kilogram droge stof. Om de voortgang hierop te monitoren is de monitor van het CBS uitgebreid met een prognose van het ruweiwitgehalte in het melkveerantsoen. Deze prognose is in Tabel 2 weergegeven.
Tabel 2: RE-gehalte in het melkveevoerrantsoen in 2022, 2023 en het verwachte RE-gehalte in 2024 (in gram per kilogram droge stof).
| 2022 | 2023 | 1e kwartaal 2024 | 1e kwartaal 2024 | |
| Melkveerantsoen (melk- en kalfkoeien en bijbehorend jongvee) | 161 | 163 | Onvoldoende gegevens | 164 |
Tekst en beeld: Gerben Hofman
