Het toevoegen van kalk aan strooisel kan een minder gunstige omgeving creëren voor bacteriële groei, waardoor het risico op mastitis aanzienlijk wordt verminderd, zo blijkt uit onderzoek van veehouderijstudenten van de Aeres Hogeschool in Dronten. In opdracht van Berg Fourage deden zij onderzoek naar de procentuele vermindering van mastitisgevallen bij boeren die overstapten naar stro-kalkstrooisels, over de periode van 1 jaar.
100 miljoen euro schade door mastitis
In de ligboxenstal liggen melkkoeien zo’n 20 uur per dag. De speenuiteinden komen in contact met strooisel dat besmet kan zijn met bacteriën, dat kan leiden tot mastitis. De economische gevolgen van mastitis zijn aanzienlijk en leiden tot financiële verliezen voor melkveehouders.
De schade door klinische en subklinische mastitis brengt de rundveesector in Nederland jaarlijks meer dan 100 miljoen euro schade. Verschillende factoren beïnvloeden het optreden van mastitis, waaronder het voorzien van een hygiënische bedding.
Van gescheiden mest naar kalkmengsel
Productspecialist Henry Westerink spreekt van drie belangrijke oorzaken die hij veelal ziet terugkomen in de praktijk: “Vocht, temperatuur en organische stof spelen een enorme rol bij bacteriegroei in de boxen. Een voorbeeld hiervan is melkveebedrijf Kuijer uit Soest, die eind vorig jaar overstapten van gescheiden mest naar vlas alternatief premium plus. Hij ging van 20 jaarlijkse mastitisgevallen op circa 60 melkkoeien, naar -zeer recent- het eerste lichte geval sinds november 2023. De stap van gescheiden mest naar een kalkmengsel bleek de oplossing.”
Rol van kalkproducten bij mastitis
Concreet is uit het onderzoek van Aeres Hogeschool gebleken dat er een gemiddelde reductie van 47 procent is te zien in het aantal klinische mastitisgevallen. Ook het aantal subklinische mastitisgevallen is gemiddeld met 40,2 procent verminderd. De ondervraagden betreffen melkveehouders uit Nederland en Duitsland die minstens één jaar geleden zijn overgestapt van een boxstrooisel naar een mengsel van stro en kalk van Berg.
Bacteriële groei beperken met deze tips
De interpretatie van de resultaten laat zien dat kalk de pH verhoogt en het vochtgehalte vermindert, waardoor de blootstelling van spenen aan omgevingspathogenen zoals coliforme en Klebsiella spp bacteriën voor mastitis afneemt door de bacteriële groei te beperken.
Het onderzoek suggereert hiermee een potentiële afname in mastitisgevallen door over te stappen op een stro-kalk mengsel. Productspecialist Henry Westerink bevestigt de noodzaak een vochtvrije ligbox door toevoeging van een stro-kalk mengsel: “We hebben gemerkt dat strooisel niet natter mag zijn dan 60 procent droge stof, liever nog een stuk droger. Daarom leveren we producten op maat met meer of minder kalk. Het is ook mogelijk om water weg te laten bij het mengsel of zelfs zonnebloemschilpellets als vochtvreter toe te voegen. Zo creëren we voor ieder bedrijf een ideale bedding die past bij het stalklimaat.”
Onderzoeksopzet
De onderzoeksmethode omvat het ondervragen van melkveehouders in Nederland en Duitsland die minstens een jaar geleden zijn overgestapt van een ander boxstrooisel naar een mengsel van stro en kalk van Berg Fourage. Er deden 25 boeren met opgeteld ruim 5.500 koeien mee aan het kwantitatieve onderzoek met een betrouwbaarheid van 85 procent en een foutmarge van 14 procent Boeren gebruikten vóór zij overstapten voornamelijk zaagsel, gescheiden mest en stro in de boxen.
Bron: Berg Fourage
