Analyses van mestmonsters laten een grote spreiding zien in de hoeveelheid stikstof en fosfaat. Van 2,9 tot 5,0 kilogram stikstof per ton en van 0,9 tot 2,8 kilogram fosfaat per ton. Nadat de mestmonsters zijn gestandaardiseerd blijft er nog een grote spreiding bestaan. Dit blijkt uit onderzoek binnen het praktijknetwerk "Waarheen met Ammoniak op Veen", waar ongeveer 40 bedrijven aan hebben deelgenomen.
In de praktijk is het belangrijk om bij de bemesting rekening te houden met deze afwijkingen in gehalten rekening te houden. Het zou jammer zijn als het gewas de dupe wordt van een succesvolle ammoniakreductie.
Voeding verklaart verschil in gehaltes in mest
Een verklaring voor het verschil in gehaltes in de mest is de voeding. Vee dat naar behoefte wordt gevoerd zal efficiënter met haar mineralen omgaan, waardoor er minder in mest terecht komt. Het tegenovergestelde geldt voor vee dat ruim boven de norm wordt gevoerd. In de Kringloopwijzer is de benutting van de mineralen te zien aan het kengetal ‘efficiëntie voeding’. Van de 40 deelnemende bedrijven is dit kengetal vergeleken met de gestandaardiseerde gehalten in de mest. De resultaten van het onderzoek zijn weergegeven in grafiek 1 en 2. Hoewel er veel spreiding is, is er een duidelijk verband te zien tussen de benutting van het voer en de samenstelling van de mest. Hoe hoger de benutting hoe lager de gehaltes in de mest. Dit geldt zowel voor fosfaat als stikstof.
Spreiding tussen bedrijven
De spreiding in gehalten is te verklaren omdat de efficiëntie uit de KringloopWijzer berekend wordt over het hele jaar en over de gehele veestapel (inclusief jongvee), terwijl de mestmonsters voornamelijk afkomstig zijn van mest van melkvee, geproduceerd in de wintermaanden. Dat de stikstof een grotere spreiding laat zien dan fosfaat komt door het vervluchtigen van stikstof in de vorm van ammoniak. Vloertype, dakisolatie en de frequentie van mixen hebben hier invloed op en zijn per bedrijf verschillend.
Effectieve maatregelen in de praktijk
Het is goed om te zien dat deelnemers aan dit netwerk succesvol uitstoot van ammoniak tegengaan door op maat te voeren. Hierdoor komt er minder stikstof in de mest en zal er ook minder ammoniak vervluchtigen. Maatregelen in de stal en bij het aanwenden van mest met water zorgen ervoor dat de stikstof die in de mest zit, zoveel mogelijk bij de plant terecht komt. Om er voor te zorgen dat de plant bemesting op maat krijgt, is het aan te bevelen om regelmatig een mestmonster te nemen. Dan komt de plant niets te kort in onze jacht op ammoniak en blijft de kringloop floreren.
Bron: Verantwoorde Veehouderij
