Kloof wordt steeds groter: Nederlandse bevolking deelt Haagse voedselvisie niet

De Nederlandse bevolking heeft een andere mening over de toekomst van de veehouderij en het eten van vlees dan de Haagse politiek. De kloof tussen de Nederlandse bevolking en Den Haag is in de afgelopen twee jaar almaar groter geworden. Dat blijkt uit het Nationale Vleesonderzoek van onderzoeksbureau Zest Marketing. Het onderzoek is sinds 2021 inmiddels drie keer uitgevoerd. Dit jaar zijn enkele substantiële verschuivingen te zien in de uitkomsten. Een groot deel van de bevolking maakt zich in toenemende mate zorgen over de beschikbaarheid en betaalbaarheid van vlees en de voedselzekerheid. 

Waar Den Haag onder aanvoering van met name Partij voor de Dieren en D66 fors inzet op het aan banden leggen van de veehouderij en het matigen van de vleesconsumptie, blijkt een groeiende groep Nederlanders daar volledig anders over te denken.

Nederlanders: vlees hoort op ons menu

In het onderzoek van 2024 geeft 95 procent van de Nederlanders aan vlees te eten. Een stijging van 1 procentpunt ten opzichte van het onderzoek uit 2021. Dit percentage is al jaren redelijk stabiel. Het percentage Nederlanders dat zich uitspreekt vóór vlees is in de afgelopen paar jaar fors toegenomen. Een grote meerderheid vindt dat de politiek het eten van vlees niet aan banden mag leggen. Zij vindt dit geen taak van de overheid. Onderzoeksuitkomsten die dit onderbouwen:

• Hoort vlees ook in de toekomst bij Nederland en ons voedselmenu? Ja = 74%, nee = 5% (2024). In 2021 was dit nog: Ja = 60%, nee = 10%.
• Mag de politiek het eten van vlees in Nederland aan banden leggen? Ja = 11%, nee = 67% (2024). In 2021 was dit: Ja = 12%, nee = 62%.
• Is het de taak van de overheid om mensen te overtuigen om een bepaald voedingspatroon te volgen vanuit politieke of persoonlijke overtuiging, zonder algemeen aanvaarde wetenschappelijke onderbouwing? Ja = 13%, nee = 57%

Nederlanders bezorgd over betaalbaarheid van vlees

De groep mensen die zich zorgen maakt over de beschikbaarheid en betaalbaarheid van vlees voor lagere inkomensklassen is groot. Nederlanders zien hier een taak voor de politiek. De onderzoeksuitkomsten:

• Is vlees financieel nog wel bereikbaar voor iedereen? Ja = 23%, nee = 45%
• Vindt u dat de politiek ervoor moet zorgen dat vlees ook betaalbaar moet blijven voor de lagere inkomensklassen? Ja = 70%, nee = 8%. Uit het onderzoek blijken grote verschillen tussen de achterbannen van politieke partijen. Slechts de helft van de D66- en Volt-achterban vindt het belangrijk dat vlees ook voor de lagere inkomensklassen betaalbaar is. De achterbannen van SP en PVV daarentegen vinden het in hoge mate belangrijk dat vlees betaalbaar blijft voor lagere inkomensklassen.
• Nederlanders hebben ook aangegeven waarom zij vinden dat vlees betaalbaar moet blijven voor iedereen. De gezondheidsaspecten wegen zwaar. Slechts 14 procent van de Nederlanders denkt dat het weglaten van vlees, geen gevolgen heeft voor de gezondheid.

Nederlanders bezorgd over wereldwijde voedselzekerheid

57 procent van de Nederlanders onderschrijft de urgentie van drie grote mondiale voedselvraagstukken: een einde maken aan honger; zorgen voor voedselzekerheid en duurzame landbouw. Daarbij is de grote vraag hoe wij mensen over enige tijd voorzien van gezond en betaalbaar voedsel. 57 procent van de respondenten onderschrijft deze urgentie. Slechts 4 procent van de Nederlanders deelt deze urgentie niet.

Nederlanders willen sterke veehouderijsector en level playing field in Europa

Veel Nederlanders vinden dat de vleessector sterk moet blijven en de Europese markt moet voorzien van vlees. Zij vinden het ook belangrijk dat er vergelijkbare standaarden gelden voor Nederlandse en buitenlands vlees. De uitkomsten:

• Moet Nederland haar vleessector ook voor de toekomst sterk houden? Ja = 69%, nee = 8% (2024). In 2021 was dit: Ja = 67%, nee = 6%.
• De Nederlandse vleessector moet kunnen produceren voor de vraag op de interne EU-markt naar vlees: Ja = 51%, nee = 9%.
• Veel Nederlandse boeren produceren voor de EU-markt in West-Europa (afzetmarkt binnen een straal van 800 km). Vindt u dat deze boeren bestaansrecht moeten houden? Ja = 54%, Nee = 10%.
• Moet vlees uit het buitenland aan dezelfde standaarden voldoen zoals die gelden voor Nederlandse veehouders? Ja = 79%, nee = 3%

‘Onze verantwoordelijkheid houdt niet op bij onze landgrenzen’

POV-voorzitter Linda Verriet: “De Nederlandse Vleessector verdient lof. Zij verdienen actieve herkenning, erkenning en steun van onze overheid. Het is tijd voor een krachtige impuls van innovatie en ondernemerschap in onze dierlijke productieketens. Stop met het ontmoedigen van de veehouderij en de vleesproductie in Nederland, want ons succes draagt bij aan betaalbaar, bereikbaar, gezond, veilig, duurzaam voedsel in Nederland en daarbuiten. Want onze verantwoordelijkheid voor de voedselzekerheid houdt niet op bij onze landgrenzen! Maar we leveren ook een grote bijdrage aan de economie, het innovatievermogen van Nederland en onze kennispositie die overal in de wereld wordt geprezen. Uit het onderzoek blijkt dat we grote steun hiervoor hebben bij de Nederlanders, nu nog in Den Haag.”

Dit is een gezamenlijk nieuwsbericht van:

• Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV)
• Ketenorganisatie Schapenhouderij (KOS)
• Koninklijke Nederlandse Slagers (KNS)
• LTO Vakgroep Kalverhouderij
• LTO Vakgroep Schapenhouderij
• Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV)
• Vee & Logistiek Nederland
• Vereniging van Kalverhouders (VVK)