In het voorjaar van 2024 hebben de broers Hains en Nanne Koopman, deelnemers aan het project Koeien & Kansen een Rumbojet 880 spotsprayers gekocht. Deze geavanceerde machine detecteert al rijdend ridderzuring in het land en spuit zeer gericht een passende dosering bestrijdingsmiddel per plant. Met deze aankoop willen de broers Koopman de bestrijding van ridderzuring efficiënter, milieuvriendelijker en duurzamer maken.
In het voorjaar van 2024 hebben de broers Hains en Nanne Koopman, deelnemers aan het project Koeien & Kansen een Rumbojet 880 spotsprayer gekocht. Deze geavanceerde machine detecteert al rijdend ridderzuring in het land en spuit zeer gericht een passende dosering bestrijdingsmiddel per plant. Met deze aankoop willen de broers Koopman de bestrijding van ridderzuring efficiënter, milieuvriendelijker en duurzamer maken.
In het verleden voerden de broers de bestrijding uit met twee methode; gericht per plant met de quad óf volvelds. De eerste methode was erg tijdrovend en moeilijk uitvoerbaar op percelen met een hoge plantbezetting. De tweede methode vereiste veel bestrijdingsmiddel, wat resulteerde in hogere kosten en het voelde bovendien niet goed om middelen te spuiten op plaatsen waar het niet nodig was. De gebroeders Koopman hechten veel waarde aan een efficiënte, milieuvriendelijke en duurzame aanpak van ridderzuringbestrijding, wat de beslissing om de spotsprayer aan te schaffen heeft onderstreept.
Ecoregeling
De keuze om deel te nemen ecoregeling via het onderdeel ‘precisiegewasbescherming’ maakte de investering financieel aantrekkelijker. Naast toepassing op het eigen bedrijf doet Koopman ook aan spotsprayen in loonwerk. De machine heeft immers veel meer capaciteit dan alleen voor eigen gebruik nodig is.
Een belangrijke uitdaging is het voldoen aan de eisen van de regeling vanuit RVO. Hoewel het voor Koopman duidelijk is dat er volgens de voorgeschreven methode gewerkt wordt, dient dit ook aantoonbaar te zijn. Anders is onduidelijk of financiële bijdrage via de ecoregeling terecht is. Hiertoe moet een resultaatkaart worden aangemaakt met daarop de gebruikte hoeveelheid en de GPS-coördinaten van het bespoten perceel. Deze registratie moet zowel toepasbaar zijn op het eigen bedrijf als op dat van derden.
Op dit gebied zijn er helaas nog de nodige onzekerheden. Via het K&K project is geprobeerd in overleg te treden met RVO, maar er is nog geen helder beeld of de aangeschafte machine aan de eisen voldoet. Gelukkig blijven de technieken op het gebied van bewijsvoering en borging zich ontwikkelen.
Toepassing en resultaten in de praktijk
In het begin is het een zoektocht geweest naar de juiste rijsnelheden en instellingen van de computer. Een rijsnelheid van 8 km per uur bleek optimaal te zijn. Dan kan er zo’n 5 hectare per uur worden behandeld.
De plant raken is één, maar af laten sterven is twee. Het groeistadium cruciaal; het verschil tussen de lengte van het gras en het niveau van de bladeren van de ridderzuringplant is medebepalend. Het gras moet eigenlijk niet te veel over de bladeren van de ridderzuring heen hangen. Zeker bij een 4-weeks maaitermijn zit hier een uitdaging. Eigenlijk moet de plant zich in 3 weken ontwikkelen. Met een wachttijd van 1 week is er dus theoretisch één optimale bestrijdingsdag. Uiteraard zijn deze omstandigheden afhankelijk het weer, zoals temperatuur en regen. Een planmatige aanpak is daarom essentieel.
De kracht van ridderzuring bestrijden zit in de herhaling. Eenmalig spuiten en niet terugkeren leidt tot teleurstelling. De spotsprayer is echter een uitstekende manier om de herhaling op een relatief simpele en goedkope manier uit te voeren. Een merkbaar voordeel is dat het vullen van de machine met water ook weinig tijd kost omdat er veel minder gebruik is.
Kostprijs en middelreductie
Koopman heeft in een berekening inzichtelijk gemaakt wat de bestrijdingskosten per hectare zijn, inclusief bewerkingskosten en aan aanschaf van de middelen. Uit metingen bleek dat er een reductie in middelgebruik was van ± 90% ten opzichte van volvelds spuiten. De eerste bespuiting levert een reductie van 85% op, en bij latere bespuitingen voor de herstellende of gemiste planten wordt dit zelfs 95%.
2 keer behandelen met een spotsprayer is aanmerkelijk goedkoper dan volvelds bespuiten en waarschijnlijk is het ook nog effectiever, omdat terugkomende planten ook nog een tweede ‘tik op de kop’ krijgen. Het financiële omslagpunt ligt bij 3 keer spuiten.
Uiteraard hangen deze uitkomsten sterk samen met de gehanteerde uitgangspunten. Daarbij is ook rekening mee gehouden met het feit dat Koopman ook bij derden aan de slag kan, wat de kosten per hectare voor de machine verlaagt. Een vergelijking met het werken met een quad is hierin niet meegenomen, omdat de verwachting is dat het middelgebruik dan niet lager zal liggen dan bij spotsprayen, aangezien een plant in dat geval doorgaans ‘gedoucht’ wordt. Vanwege het tijdrovende aspect wordt dit echter vooral gezien als een ‘niet uit te voeren missie’.
Conclusie
Gebroeders Koopman vinden dat ze met deze investering en de beschreven werkwijze een flinke stap hebben gezet in het milieuvriendelijk bestrijden van ridderzuring. De kosten zijn acceptabel en het lage middelgebruik sluit heel duidelijk aan bij de milieudoelstellingen en ook bij uitvoering van het DAW (Deltaplan Agrarisch Waterbeheer). In de praktijk blijkt de grootste uitdaging nog ligt in het borgen van de resultaten volgens de eisen van RVO. Hierin zullen, in overleg met RVO, nog een aantal stappen gezet moeten worden.
Bron: Verantwoorde veehouderij
