Tegen blauwtong serotype 3, dat momenteel voor veel problemen zorgt bij schapen en rundvee in Nederland, kan voorlopig niet worden gevaccineerd. De toegelaten vaccins in Nederland zijn werkzaam tegen serotype 1, 4 en 8, maar niet tegen serotype 3. Dat schrijft LNV-minister Piet Adema in een brief naar de Tweede Kamer.
De minister laat ook weten dat er in Nederland op meer dan duizend bedrijven een besmetting met deze aangifteplichtige ziekte is vastgesteld. Het gaat om bijna 300 rundveebedrijven en 700 schapenbedrijven. Ook geiten en alpaca’s worden getroffen.
Knuttenactiviteit
De verspreiding van het blauwtongvirus over Nederland lijkt het verwachte patroon te volgen, zo concludeert de Deskundigengroep Dierziekten. Ook lijkt serotype 3 meer ziekteverschijnselen te veroorzaken dan serotype 8 in de jaren 2006-2008.
Het weer speelt een belangrijke rol in de overdracht van het virus. Blauwtong wordt overgebracht door knutten. Wanneer de maximale dagtemperatuur minimaal twee weken onder de tien graden Celsius blijft, of wanneer de maximale dagtemperatuur minimaal één week onder de tien graden Celsius is met minimaal drie nachtvorsten per week, dan neemt de knuttenactiviteit af. Dan zullen er vrijwel geen nieuwe besmettingen plaatsvinden, legt de Deskundigengroep uit.
De verwachting is dat het blauwtongvirus zal overwinteren. De oorsprong van het virus en de route van introductie van de huidige uitbraak blijft onduidelijk.
Immuniteit en temperatuur
Vanwege een doorgemaakte infectie zal een deel van de herkauwerpopulatie nu bescherming hebben tegen blauwtongvirus serotype 3. Voor een groot deel geldt dit echter niet. De deskundigen verwachten dat door de afnemende temperatuur knutten de komende tijd minder actief worden, waardoor het aantal besmettingen daalt.
Vaccinatie zal op dit moment weinig bijdragen aan daling van het aantal besmettingen. De meeste vaccins moeten minimaal twee keer worden toegediend met enkele weken tussentijd. Pas zeven tot acht weken na de eerste vaccinatie mag voldoende bescherming worden verwacht.
Werken aan een vaccin tegen blauwtong serotype 3
Vaccinatie tegen serotype 3 is nog niet mogelijk vanwege het ontbreken van een geschikt vaccin, vertelt minister Adema. Inzet van een Zuid-Afrikaans vaccin Blu-Vax tegen serotype 3 bij schapen, is vooralsnog niet aan de orde. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen/Bureau Diergeneesmiddelen adviseert voor dit vaccin in Nederland geen toestemming te geven vanwege veiligheidsrisico’s. Adema wil vol inzetten op ontwikkeling van een Europees vaccin, dat bij voorkeur voor het komend knuttenseizoen kan worden ingezet. Gesprekken met farmaceuten daarover lopen.
Tekst: Gerben Hofman
