Samen met broer Job en zijn ouders runt Niels Klunder een biologisch melkveebedrijf in de uiterwaarden van de IJssel bij Deventer. Bijna alle werkzaamheden op het bedrijf worden in eigen beheer opgepakt. Daarnaast werken de broers beiden ook nog eens buiten de deur. Dan moet het in de stal goed lopen. Goede diergezondheid is de basis en daarbij laten deze melkveehouders niets aan het toeval over.
Het bedrijf van de familie Klunder telt 85 Fleckvieh-melkkoeien met bijbehorend jongvee. Bij het bedrijf hoort zo’n 75 hectare grond, waarvan 17 hectare onder agrarisch natuur- en landschapsbeheer valt. De grond ligt voor het grootste deel bij het bedrijf tussen de zomer- en de winterdijk van de IJssel aan de overzijde van Deventer. De familie runt het bedrijf nu nog met zijn vieren, maar de bedoeling is dat Niels en zijn broer Job binnen nu en ongeveer een jaar samen verder gaan met het bedrijf. “Nou ja, mijn vader zal vast nog wel blijven helpen, die vindt het nog veel te leuk”, aldus Niels Klunder. Om te zorgen dat de broers, die beiden meerdere dagen per week buitenshuis werken het werk in de toekomst goed aan kunnen, is er de afgelopen jaren al het nodige gedaan aan automatisering. Zo maakten in de in 2021 gebouwde stal al een melkrobot, een mestrobot en een voeraandrukrobot hun opwachting.
Geen klagen over diergezondheid
Over de diergezondheid hoor je Niels Klunder niet klagen. “De koeien starten goed op en met uiergezondheid en klauwgezondheid hebben we amper problemen. Dat is ook wel fijn, want als biologisch bedrijf ben je heel beperkt in antibioticagebruik.”
Het bedrijf zit momenteel op een dierdagdosering van 1,18. Dit is volgens Klunder voor een groot deel te danken aan de samenwerking met Animal Health Vision (AHV). Met dit bedrijf, dat gezondheidsondersteunende producten maakt, kwam Klunder ergens in 2021 voor het eerst in aanraking. “In die tijd konden we voor mijn gevoel meer halen uit de opstart. Sinds we producten en begeleiding van AHV gebruiken, hebben we hier flinke stappen in gezet. De koeien starten veel beter op in de lactatie. Daardoor voorkom je veel gezondheidsproblemen. We hebben bijvoorbeeld veel minder uiergezondheidsproblemen dan voorheen.”
De basis moet goed zijn
Specialist Diergezondheid Marcel Koekoek ondersteunt vanuit AHV het Deventer melkveebedrijf. Hij kijkt mee in de MPR-gegevens en komt om de zes weken langs om de belangrijkste resultaten te bespreken en te overleggen welke koeien eventueel extra ondersteuning nodig hebben. Ook vandaag zit hij aan tafel en legt uit dat een goede transitie essentieel is voor het succes van de volgende lactatie. “Als het in de periode voor en direct na afkalven allemaal klopt, zul je zien dat je in de lactatie ook veel minder problemen hebt. Onze producten kunnen hier een belangrijke rol in spelen. Maar belangrijker is dat de basis goed is. Het rantsoen en het hele management moeten kloppen.”
Ondersteuning rond afkalven
Klunder werkt met het Transitie, Baarmoedergezondheid en vruchtbaarheid Programma van AHV. Dit betekent dat een koe in de periode rond afkalven extra ondersteuning krijgt. Voor afkalven krijgt elke koe een Booster Tablet. “Idealiter doe je dat veertien dagen voor afkalven. Maar bij ons is dat vaak wat lastig, want praktisch alles wordt hier door een stier gedekt. Maar we proberen het zo goed mogelijk te timen”, aldus Klunder. De Booster Tablet stimuleert de energieopname en ondersteunt de leverfunctie. “Hij zorgt voor een hongergevoel. De koe blijft ook in de droogstand vreten en verschijnt beter aan de start”, vertelt Marcel Koekoek. Direct na afkalven krijgt de koe een Metri-tablet. Deze helpt bij het eraf komen van de nageboorte en reinigt de baarmoeder. De Aspi-tablet die Klunder erbij geeft, reguleert het immuunsysteem en zorgt dat de koe zich goed voelt, waardoor ze actiever is en meer voer opneemt. StartLac-bolussen na afkalven verminderen het risico op melkziekte en stimuleren de eetlust.
Nog een stapje verder, proactief en koppelbreed
Melkveebedrijf Klunder maakt ook gebruik van het Koppelgezondheidsplan (Herd Health Plan, oftwel HHP). Dat betekent dat er een stap verder gegaan wordt dan alleen standaard begeleiding en inzetten van producten. Binnen het Koppelgezondheidsplan wordt ook periodiek gekeken hoe de gezondheid van de veestapel ervoor staat. Twee keer per jaar komt een dierenarts van AHV bloed tappen. “Dan kijken we bijvoorbeeld of we qua voeding nog iets kunnen. Klopt je droogstandsrantsoen bijvoorbeeld, want daar is op veel bedrijven vaak nog winst te halen”, legt Koekoek uit. “Daarnaast krijgen veehouders die gebruik maken van het Koppelgezondheidsplan korting op producten.”
StopLac helpt bij droogzetten
Sinds ongeveer een half jaar heeft Klunder een nieuwe hulp bij het droogzetten: StopLac Tablet. Dit helpt de koe vlot op te drogen. Klunder: “Als een koe drooggezet moet worden, dan wordt ze na melken gesepareerd, vastgezet, gedipt. Vervolgens geven we de StopLac Tablet. Dat doen we bij alle koeien. Je staat ervan te kijken hoe snel een koe dan opdroogt. Zo geven ze nog tien tot vijftien liter melk en zo staan ze droog. Van lekkende koeien in de droogstand hebben we geen last.” Marcel Koekoek legt uit hoe StopLac werkt. “Het zorgt ervoor dat op pensniveau de aanmaak van propionzuur gedurende 18 tot 24 uur gestopt wordt. Propionzuur is nodig voor het aanmaken van glucose, dat weer nodig is voor lactose, een belangrijk bestanddeel van melk. Geen propionzuur betekent geen melk. Door de koe ook meteen op droogstandsrantsoen te zetten, komt de productie daarna ook niet meer op gang.”
Lees ook:
“Van uiergezondheidsproblemen hadden we sowieso al niet veel last. Eerder gebruikten we sealers of bio-afdichtingen en bio-injectoren. Maar nu de koeien zo vlot opdrogen, durven we het zonder prima aan”, stelt Niels Klunder.
De melkveehouder is heel tevreden over de samenwerking met AHV. “We zijn hier op het bedrijf altijd met veel dingen tegelijk bezig. Het is dan ook fijn dat Marcel hier elke zes weken komt om ons scherp te houden. De preventieve aanpak werkt. We hebben weinig gedoe met zieke dieren. Dat is me heel wat waard.”
Omschakelen naar biologisch
In 2021 werd het bedrijf van de familie Klunder volledig biologisch. In 2019 was de omschakeling in gang gezet. “Biologisch past goed bij ons”, stelt Niels Klunder. “We vonden het altijd al interessant om met de bodem en met gewassen bezig te zijn. Zo hebben we in onze nieuwe stal ook heel bewust gekozen voor een strohok voor de droogstaande koeien. Dat levert mooie mest op. In de boxen strooien we ook gehakseld stro van het eigen bedrijf. Met wintertarwe en winterveldbonen verbouwen we eigen eiwit. Hier willen we verder in groeien. Op den duur willen we graag helemaal zelfvoorzienend worden.”
Gezonde bodem, gezonde dieren, gezonde mest
Alles op het Deventerse melkveebedrijf staat in het teken van gezondheid. De melkveehouders gaan daarin ver. Zo worden op het bedrijf water, krachtvoer, zaaizaad en drijfmest gevitaliseerd. Dit betekent dat moleculen middels een zwakke elektromagnetische straling worden geordend, waardoor biologische processen beter verlopen. Volgens Niels Klunder heeft het vitaliseren effect. “In ons grasland zie je dat gras dat gevitaliseerde mest heeft gekregen veel meer haarwortels heeft. Dat is wat je wilt. Het is belangrijk voor een goede opbrengst.” Klunder vertelt ook de mest van het bedrijf bijna geurloos is. “Als we mest uitrijden, kan mijn moeder gewoon de was buiten hangen. Onze mest rijpt in plaats van rot. Dat heeft met het vitaliseren te maken, maar komt ook doordat er geen reinigingsmiddel of antibiotica in terecht komen.”
Tekst en beeld: Gerben Hofman
Dit artikel stond in vakblad Melkveebedrijf. Wil je het hele artikel lezen? Of de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat?
Met een abonnement op vakblad Melkveebedrijf ontvang je elf keer per jaar het laatste nieuws. Iedere editie heeft een nieuw, toepasselijk thema wat aansluit op de huidige praktijk. De uitgebreide bedrijfsreportages geven daarnaast een goed beeld van de sector. In deze reportages maak je kennis met ervaringen, toekomstvisies, vakmanschap en management van mede-melkveehouders.
Shop hiernaast direct een jaarabonnement of ga naar melkveebedrijf.nl/abonneren voor alle mogelijkheden.
Melkveebedrijf.nl is een uitgave van Prosu.
-
€ 98,50
