Het vertrouwen onder melkveehouders is in het derde kwartaal van 2025 sterk gedaald. Ten opzichte van het vorige kwartaal halveerde de vertrouwensindex bijna en komt uit op net geen 10 punten, iets onder het langjarig gemiddelde van ruim 11 punten. De terugval is vooral het gevolg van een scherpe daling in de verwachtingen voor de middellange termijn.
Grote kloof tussen stemming en toekomstbeeld
Opvallend is dat de stemmingsindex — die de huidige situatie op het bedrijf weerspiegelt — juist verder steeg naar ruim 41 punten, duidelijk boven het langjarig gemiddelde (22 punten). Daarmee behoort de melkveehouderij, na de pluimveehouderij, tot de positiefst gestemde sectoren.
De verwachtingsindex laat echter een heel ander beeld zien. Deze zakte naar -15 punten, vergelijkbaar met eind 2023 en het tweede kwartaal van 2024. Zo’n grote tegenstelling tussen huidige stemming en toekomstverwachting is uitzonderlijk, en werd eerder alleen gezien tijdens de hoge melkprijzen eind 2022 – begin 2023.
Door de combinatie van een hoge stemmingsindex en een sterk gedaalde toekomstindex zakt de totale Agro Vertrouwensindex voor melkveehouders met ruim 10 punten.
Waarom is de stemming nu hoog?
Melkveehouders beoordelen de huidige situatie positief. Volgens sectordeskundige Jakob Jager komt dat vooral door:
- een relatief goede melkprijs,
- een lichte daling van de rente,
- gunstig voorjaarsweer, waardoor veel mest tegen lagere kosten kon worden afgezet,
- minder druk op mestafzet door een dalende varkensstapel (al blijft de totale druk hoog door het afbouwen van de derogatie).
Deze factoren zorgen ervoor dat de melkveehouderij beter scoort dan veel andere sectoren.
Waarom is de toekomstverwachting zo negatief?
Voor de komende twaalf maanden overheerst onzekerheid. De belangrijkste oorzaken:
- Verwachting dat een hoge melkprijs leidt tot meer aanbod, wat wereldwijd drukt op de markt.
- Handelsspanningen tussen China en de VS, waardoor exportstromen verschuiven.
- Onderhandelingen over een Europees handelsakkoord met de VS, waarbij lagere invoertarieven voor Amerikaanse zuivelproducten de Europese markt kunnen verzwakken.
- Stijgende melkproductie in belangrijke exportlanden (VS, Nieuw-Zeeland, Argentinië, Brazilië, Uruguay).
- Binnen Europa groeit vooral de aanvoer in Polen en het VK.
Hierdoor daalt vooral de verwachting voor de melkprijs: de score voor dit onderdeel zakt naar -55 punten, de grootste daling binnen de conjunctuurindex.
Terugblik blijft positief, vooruitblik diep in het rood
Voor de afgelopen 12 maanden blijven melkveehouders positief. De conjunctuurindex over deze periode ligt voor het vijfde kwartaal op rij boven het langjarig gemiddelde. Vooral omzet, winst en melkprijs scoren sterk, ondanks blijvende kostendruk.
Voor de komende 12 maanden slaat de conjunctuurindex echter om naar -33 punten, ver onder het gemiddelde en vergelijkbaar met het eerste kwartaal van 2020, toen de coronapandemie de markt op scherp zette.
Bron: Agrimatie
