Duitse onderzoekers hebben een erfelijke afwijking ontdekt die zorgt voor fatale kalverdiarree. De afwijking, aangeduid als ‘CDH’ is terug te voeren op de Canadese stier Maughlin Storm. CRV neemt maatregelen om kalversterfte als gevolg van deze afwijking te voorkomen.
CDH is een erfelijke afwijking die leidt tot fatale kalverdiarree. Kalveren die lijden aan CDH sterven tussen 3 weken en 180 dagen na de geboorte. De afwijking treedt alleen op als een kalf de afwijking van zowel moederszijde als vaderszijde meekrijgt.
Nederlandse en Vlaamse holsteinpopulatie
Uit Duitse gegevens komt naar voren dat in Duitsland circa 8% van de holsteinpopulatie drager is van CDH. In Nederland en Vlaanderen ligt dit percentage lager, namelijk ruim 4%. Hierbij is er een verschil tussen rood- en zwartbont. Bij de zwartbontpopulatie ligt het percentage wat lager, circa 3%. Bij de roodbontpopulatie ligt het percentage hoger, namelijk circa 8%.
Wat betekent dat in de praktijk? Wanneer een stier die drager is, gepaard wordt met een willekeurige zwartbonte koe, is de kans 0,75% op een kalf dat sterft als gevolg van CDH. Bij roodbont is die kans 2%.
Stieren van CRV
Het aantal CRV-stieren dat drager is van CDH is beperkt. Veelgebruikte stieren en/of stieren die momenteel het actuele stieraanbod staan zijn:
- Zwartbont: Gofast, Brilliant, Snowfever, Machel en Powerplay RF PP
- Roodbont: Camion, Riant en Dapper
CRV neemt maatregelen
CRV neemt een serie maatregelen om het optreden van de erfelijke afwijking terug te dringen.
Hieronder een overzicht:
- CRV weert alle mannelijke dragers van CDH uit het fokprogramma. Alle stiertjes worden getest voordat ze tot het fokprogramma worden toegelaten. Door samenwerking binnen EuroGenomics zal CRV naar verwachting snel beschikken over een eigen genomic test. Deze genomic test komt ook voor veehouders beschikbaar via FokkerijData Plus of InSire Talentscan.
- Er komen geen nieuwe dragers meer in het actuele stierenaanbod
- Bestaande dragers in het actuele aanbod worden gekenmerkt. Stieren die drager zijn en momenteel deel uitmaken van het actuele stierenaanbod zullen een duidelijke vermelding krijgen. Hierdoor kunnen veehouders er in hun stierenkeuze rekening mee houden.
- Aanpassing stieradviesprogramma’s. De informatie in de stieradviesprogramma’s SAP en StierWijzer krijgt een speciale update, waardoor ze op zeer korte termijn klaar zijn om paringen uit te sluiten die tot probleemkalveren kunnen leiden.
Adviezen voor veehouders
Veehouders kunnen kalversterfte als gevolg van CDH effectief voorkomen door geen stieren die drager zijn van CDH te gebruiken op koeien waarvan bekend is dat ze mogelijk ook drager zijn. Enkele tips:
- Het vermijden van probleemparingen kan onder meer door een paringsprogramma; SAP of StierWijzer te gebruiken.
- Veehouders die geen gebruik maken van een paringsprogramma kunnen naast de lijst van CRV-stieren op de door de Duitse VIT-gepubliceerde stierenlijsten nagaan of een vaderdier bekend staat als drager. Deze lijsten zijn te vinden via de volgende links:
- Duitse stieren: (stieren met ‘IV’ in de kolom ‘CDH’ zijn vermoedelijk drager)
- Internationale stieren die in Duitsland zijn ingezet: (stieren met ‘IV’ in de kolom ‘CDH’ zijn vermoedelijk drager)
- Bekende CRV-stieren die drager zijn en waarvan momenteel veel dochters rondlopen in Nederland en Vlaanderen zijn onder andere Camion, Gofast en Snowfever.
- Voor preventie van kalversterfte raadt CRV verder aan om bij de stierkeuze de fokwaarde kalvervitaliteit in acht te nemen. Met deze fokwaarde kunnen veehouders in brede zin streven naar lagere kalversterfte, ongeacht de oorzaak van de sterfte.
De maatregelen van CRV zijn vergelijkbaar met de maatregelen die in voorgaande jaren werden getroffen rond de erfelijke afwijking CVM. De bestrijding van CVM was toen zeer effectief.
Foto: Sander van der Wel
Meer informatie
CRV
W.: www.crv4all.nl
