Er gebeurt veel op de grondstoffenmarkt. Poetin zorgt voor paniek op de graanmarkt, want vorige week meldde het WASDE-rapport van september wereldwijd een grotere tarweoogst, terwijl de opbrengst van mais werd verlaagd door droogte in Europa en de VS. Europa importeert daardoor ook massaal mais uit Oekraïne. Ook bijproducten zijn erg gewild: hoge melkprijzen zorgen ervoor dat bijproducten duur zijn.
Bekijk hier de actuele marktontwikkelingen van grondstoffen (week 36 -38, 2022):
Euro goedkoper dan dollar
Door de stijgende inflatie heeft de FED in de VS de rente verhoogd met 75 basispunten waardoor de koers van de euro verder is gedaald. Ook de aankondiging van Poetin over de gedeeltelijke mobilisatie in Rusland heeft de koers van de euro verder onder druk gezet. Een dollar is inmiddels meer waard dan een euro en dat is in meer dan 20 jaar niet meer voorgekomen.
Vrijdag 23 september noteerde de koers euro/dollar 0,9775. Een zwakke euro maakt tarwe en gerst aantrekkelijk om te exporteren naar buiten Europa terwijl de import van producten die in dollars afgerekend worden (bv soja) duurder wordt.
Poetin zorgt voor paniek op graanmarkt
Tot twee weken geleden bewogen de tarwenoteringen zich nog overwegend zijwaarts. Vorige week meldde het WASDE rapport van september wereldwijd een grotere tarweoogst, terwijl de opbrengst van mais werd verlaagd door droogte in Europa en de VS. In reactie hierop zagen we de maisprijzen wat oplopen en ook bij tarwe zagen we een beperkte stijging. De stijging werd nog aangewakkerd door het bericht van Poetin die zei steeds meer moeite te hebben met de graancorridor omdat deze naar zijn mening misbruikt wordt. Hij zinspeelde verder op aanscherping van de voorwaarden.
Vorige week ontstond er paniek op de graanbeurzen door een mededeling van Poetin waarin hij een mobilisatie afkondigde van 300.000 reservisten. Ook worden er referenda aangekondigd in de bezette gebieden waarbij de vraag gesteld wordt of de inwoners zich aan willen sluiten bij Rusland. En last but not least dreigde Rusland met de inzet van kernwapens als de bezette gebieden na aansluiting aangevallen worden.
Goede graanproductie in de wereld
Als we alleen kijken naar de fundamentele zaken die de graanmarkt beïnvloeden dan zien we wereldwijd een goede tarweoogst met een record productie voor Rusland en goede producties voor Australië en Canada. Ook de opbrengsten van zomertarwe in de VS zien er goed uit met hoger dan verwachte hectare-opbrengsten. Voor mais is de situatie minder gunstig. Door droogte vallen de opbrengsten in de VS en Europa tegen en produceert Oekraïne door de oorlog minder mais. In Brazilië is de maïsoogst prima vooral door een veel hogere tweede (Safrina) oogst.
Europa importeert massaal mais uit Oekraïne
In Europa is er een ruim aanbod van granen door een groot aanbod van mais uit Oekraïne. Handelaren zijn bang dat de voorwaarden voor de graancorridor zullen gaan veranderen en proberen nog zoveel mogelijk mais naar de zeehavens te transporteren om te verschepen. De prijzen op de fysieke markt stonden hierdoor onder druk, maar door de aankondiging van Poetin zagen we de fysieke noteringen weer stijgen. Door de nog steeds lage waterstanden van de rivieren blijft de druk op transport voorlopig aanhouden.
Voor directe levering stegen de tarwe-, gerst- en maisnoteringen de laatste twee weken respectievelijk met 20, 15 en 14 euro per ton. Voor de levering op termijn steeg tarwe met 20, gerst met 15 en mais met 11 euro per ton. Het prijsverschil tussen Europese NONGMO mais en mais any origin is met de ruime aanvoer vanuit Oekraïne verdwenen.
Soja opnieuw duurder
Onlangs meldde het USDA in het WADE rapport van september lagere sojaopbrengsten voor de oogst in de VS. Deze daling was niet verwacht en werd veroorzaakt door zowel lagere opbrengsten per hectare, als een kleiner areaal. De wereldbalans van soja was al krap en werd door deze aanpassing nog krapper. Dit zorgde voor een flinke stijging van de sojanoteringen. In Zuid-Amerika is het inzaaiseizoen begonnen en de wereld heeft een bovengemiddelde Zuid-Amerikaanse sojaoogst nodig om de markt wat te laten ontspannen.
Door de hoge energieprijzen en het ruime aanbod van raapzaad ligt de crush van soja in Europa op een laag pitje en zijn we vooral aangewezen op de import van sojaschroot. Het aanbod is dan ook niet ruim. Soja is relatief duur en wordt maximaal vervangen door het in verhouding goedkopere raap. Door de goede oogst van raapzaad in Europa en Canada wordt er veel raap verwerkt en is het aanbod van raapschroot ruim. De prijs van het schroot wordt bepaald door de prijs van soja. Komende maanden lijkt hierin geen verandering te komen en het wachten is op het beschikbaar komen van de Zuid-Amerikaanse sojaoogst begin volgend jaar. Zonnepitschroot is goed beschikbaar en is de laatste weken wat goedkoper geworden.
Op de fysieke markt zagen we de laatste twee weken de sojanoteringen voor directe levering fors stijgen met 60 euro per ton en steeg raap met 27 euro per ton. Voor soja op termijn kijken we nu naar de periode mei – oktober 23. Deze prijzen liggen ca 80 – 90 euro per ton onder het huidige niveau. Raap op termijn steeg met 20 euro per ton.
Bijproducten gewild door goede melkprijs
Door de gestegen graanprijzen zijn ook de prijzen van ruwe celstofrijke bijproducten gestegen. Omdat deze producten meestal in rundveevoeders gebruikt worden, zien we door de gestegen melkprijzen ook de vraag naar deze producten toenemen. Bietenpulp is extra duur door de sterk gestegen energieprijzen en door de importstop van Russische bietenpulp.
Door de hoge energiekosten wordt er weinig soja gecrusht in Europa, waardoor het aanbod sojahullen als bijproducten beperkt is. Het aanbod palmpitschilfers is ruim waardoor prijzen onder druk staan. Tarwegries is duurder door een krapper aanbod. Door de hoge energieprijzen is de productie van bloem verlaagd en ook door de goede kwaliteit tarwe komt er relatief minder tarwegries beschikbaar.
Bron: Agrifirm
