Loon- en akkerbouwbedrijf L. Kats Agroservice bv uit Numansdorp werkte er als één van de eersten mee in Nederland: de Kverneland iXter B10 spotsprayer met iXspray software en SKAi-cameratechniek, op basis van plantherkenning, en een werkbreedte van vijftien meter. Het systeem is zo nieuw, dat een medewerker van L. Kats Agroservice instructies krijgt van zowel een medewerker van Van Iperen Groeispecialist als van bedrijfsopvolger Bram van Straalen.
Loon- en akkerbouwbedrijf L. Kats Agroservice had vorig jaar al de eer om met de Kverneland iXter B10 spotsprayer met iXspray software en SKAi-cameratechniek te mogen werken. Volgens bedrijfsopvolger Bram van Straalen, de stiefzoon van Leen Kats, heeft het bedrijf Kats, de huidige eigenaar, het bedrijf over van zijn vader Wim Kats. Van Straalen: “Dat wij voor twee takken kiezen heeft eenvoudigweg te maken met risicospreiding. Sinds de jaren negentig doen wij ook grondverzet, zowel voor particulieren als voor overheden.” Het bedrijf telt inmiddels twaalf man vorig jaar al met deze spotsprayer gewasverzorging toegepast in de weilanden bij melkveehouders in de omgeving. “Daarnaast heeft deze Kverneland spotsprayer ook bij akkerbouwers in de uien gereden als demo.”
Dit bedrijf is al decennialang actief. In 1990 nam Leen personeel en in het seizoen komt daar nog vijf man bij. Van Straalen: “Het agrarisch werk trekt mij iets meer. Ik vind het persoonlijk iets mooier om te doen. Je teelt als akkerbouwer échte gewassen. En ook al die nieuwe ontwikkelingen wat technieken en machines betreft zijn erg interessant.” En de jonge opvolger verkende ook de wereld. Hij werkte één jaar in Canada als agrarisch medewerker op het grote akkerbouwbedrijf van Kamper Group in het Canadese Burdett.
Van Iperen zocht demobedrijf
Dat dingen soms raar kunnen lopen, bewijst wel hoe het zo gekomen is dat dit loon- en akkerbouwbedrijf nu met de hypermoderne Kverneland iXter B10 spotsprayer aan het werk is. Van Straalen: “Van Iperen Groeispecialist ontwikkelde de afgelopen jaren samen met Kverneland de Kverneland iXter B10 spotsprayer met SKAi-cameratechniek. Daardoor is Van Iperen inmiddels tevens dealer van de SKAi-cameratechniek. Van Iperen had veel vraag van klanten naar het werken met een spotsprayer. Van Iperen zocht daarom een demobedrijf en benaderde ons daarvoor.” Omdat zowel Van Straalen als Kats beiden van het uitproberen van duurzame, nieuwe milieuvriendelijke technieken zijn, besloten ze om aan de demonstratie mee te werken. De demonstratie begon in mei 2024 en duurde tot en met oktober in datzelfde jaar.
Daarna besloten ze om de spotsprayer te kopen en zodoende werd afgelopen maart een splinternieuwe Kverneland iXter B10 spotsprayer met iXspray software en SKAi-cameratechniek afgeleverd bij het Numansdorpse bedrijf. De spuitmachine werd direct na levering ingezet in weilanden en draait sinds begin mei ook in de uien en de suikerbieten. Van Straalen: “Daarbij gaat het in de uien goed en in de suikerbieten moet er nog gefinetuned worden.” In deze gewassen wordt onder meer aardappelopslag bestreden, kruiskruidsoorten en distels. “Het systeem herkent de verschillende onkruiden steeds beter”, aldus Van Straalen. Mogelijk wil L. Kats Agroservice de spotsprayer ook nog inzetten in tuin- en sperziebonen.
Op deze foto is een medewerker bezig in de suikerbieten.
Werking spotsprayer
Als redactie mogen wij ook mee naar een weiland bij een melkveehouder waar Ramiro, een medewerker van L. Kats Agroservice, instructies krijgt in het werken met de nieuwe apparatuur van een medewerker van Van Iperen en van Bram van Straalen. Voor de iXter B10 spotsprayer staat een tevens nieuwe John Deere 6120M, uiteraard met RTK GPS van John Deere zelf. De melkveehouder legt uit dat hij specifiek voor behandeling met deze nieuwe spotsprayer heeft gekozen om het gras, maar vooral de klaver die erin staat, te sparen.
nieuwe apparatuur van een medewerker van Van Iperen en van Bram van Straalen.
Dat de spotsprayer een werkbreedte heeft van vijftien meter, en geen veertig meter zoals een gangbare grote veldspuit, heeft een reden volgens Van Straalen. “De reden dat wij voor vijftien meter gekozen hebben is, omdat de camera’s dan heel precies naar de het gewas kijken. Beweging op de spuitarmen beïnvloedt namelijk de camerabeelden. En met vijftien meter kunnen wij prima uit de voeten. Ook hebben wij op iedere drie meter een camera nodig bij dit systeem en met een spuitarm van veertig meter wordt het wel een hele dure opgave.”
Bij de melkveehouder, waar bespoten wordt, gaat het vooral om het bestrijden van ridderzuring. De SKAicameratechniek herkent dit onkruid op basis van algoritmes in plantherkenning. Naast ridderzuring kunnen ook brandnetels en distels worden herkend. Van Straalen: “En wij hopen natuurlijk dat wij er steeds meer soorten onkruiden plaatsspecifiek mee kunnen bestrijden.”
Spotsprayen niet per se duurder
Volgens Van Straalen zal door de toename van het aantal algoritmes het systeem alle soorten onkruiden steeds beter leren herkennen. De middelenreducties met de Kverneland iXter B10 spotsprayer zijn aanzienlijk. Gemiddeld is er een besparing aan middelen tussen de 85 en 95 procent op dit bedrijf. Van Straalen: “De investeringskosten zijn dus wel hoger, maar de enorme middelenbesparing, en gewasbeschermingsmiddelen kosten veel tegenwoordig, wegen daar aardig tegenop. En, de klant kan uiteraard GLB-punten krijgen als hij een spotsprayer zijn land laat bespuiten in verband met minder middelengebruik.” De resultaten van het bespuiten komen bij Loon-en akkerbouwbedrijf L. Kats Agroservice op de computer binnen via het Precisieteelt Plus-platform van Van Iperen. Met deze resultaten kan de boer ook meteen zien waar hij op zijn land het meeste last heeft van bepaalde onkruiden.
Mocht er in de toekomst veel vraag naar spotsprayen zijn, dan kan het zeker zo wezen, volgens de bedrijfsopvolger, dat er een tweede exemplaar wordt aangeschaft. Naast de, in juli 2024 gekochte Kverneland iXter B10 spotsprayer, had dit bedrijf tot begin april ook een traditionele volveldse Amazone UX 5200-veldspuit met een werkbreedte van veertig meter. Deze veldspuit werd in die maand ingeruild voor een nieuwe Amazone UX 5201 Super met eveneens veertig meter werkbreedte, maar wel met driftarme spuitdoppen. Van Straalen: “Deze nieuwe Amazone zetten wij vooral in tegen ziektes en plagen.”
Zeker nog groeien
In totaal heeft de akkerbouwtak van Loon- en akkerbouwbedrijf L. Kats Agroservice momenteel zestig hectare. Deze gronden bestaan vooral uit middelzware zeeklei van twintig tot zestig procent afslibbaar. Van Straalen wil wat de akkerbouwtak betreft zeker nog groeien de komende jaren. “En ook in het agrarisch loonwerk wil ik de komende tijd nog groeien.” De suikerbieten zitten er op het moment van ons bezoek (eind april) in en volgens de bedrijfsopvolger komen die al mooi op. “Reden is omdat wij ze in het vocht hebben kunnen zaaien. Ze ontkiemen perfect en volgende week voorspellen ze regen, dus dat komt helemaal goed. Vandaag gaan we trouwens aardappelen poten en tuinbonen zaaien.” Toch hebben sommige loonwerkklanten wel last van de huidige droogte, volgens Van Straalen. “Dat betreft dan vooral voorjaarsgeploegd land. Bij sommige percelen is het als gevolg van de droogte heel lastig om de grond fijn en kruimelig te krijgen.”
Tekst: Dick van Doorn
Beeld: Dick van Doorn en L. Kats Agroservice
